Walle 1961
Info uit "duizend Kortrijkse straten", Egied van Hoonacker, 1986.
K. Van de Doorniksesteenweg tot de Ringlaan. 173 won. 434 bew. In 1815 waren
er 71 huizen en 395 bew. Pl. F8.
De naam Ter Walle komt al voor in 1224 en betekent mote of kunstmatige heuvel. Walle is de
naam van een weg en ook van een gehucht op die weg. Aanvankelijk was het een aardeweg
die van Kortrijk naar Dottenijs liep. In de Atlas van de buurtwegen is het buurtweg 2 of
ROLLEGEMSE KALSYDE.
In 1805 was het tot aan de Marionetten een grintweg. Gedurende de winter was de weg bijna
onbruikbaar. Bij het begin bedroeg de breedte 6 m, aan Walle-Plaats 5,7 en verder 6,5 m. Aan
weerskanten van de weg stonden jonge bomen en aan de rechterkant een oude eik. In 1865
werd de weg tussen de Doorniksesteenweg en Walle Plaats over een lengte van 450 m
geplaveid. Op 5.10.1908 besloot de GR de breedte van de Wallesteenweg tussen de herberg
Het Kanon en de splitsing van de Munkendoornstraat op 17 m te brengen. Die procedure
duurde jaren en in 1926 en 1936 werd nog grond onteigend om die verbreding uit te voeren.
Met de aanleg van de autoweg E 17 werd het zuidelijke gedeelte van de weg ca. 1968
afgeschaft.
Walle was al bewoond in de Romeinse tijd. Hiervan getuigen de twee Gallo-Romeinse
graven, die in 1950 blootgelegd werden. In 1956 werden resten van bewoning uit de 2de eeuw
gevonden. Tussen de Ferdinand Van Eeckhoutstraat en de Condédreef werden sporen van
grachten in V-vorm gevonden, die wijzen op verdedigingswerken van een Romeins kamp.
Op 14.10.1918 stortte een Engels vliegtuig brandend neer op het land van landbouwer
Demeulemeester. Door de ontploffing kwamen twee burgers om.
Op 1.2.1959 werd de autobuslijn Station Walle-Marionetten in gebruik genomen. Walle was
bekend voor zijn jaarlijkse buurtkermis in de maand mei. Wallekermis werd de laatste keer
gehouden ca. 1954. Er stonden toen schommels voor kinderen en kramen met oliebollen. De
kermis werd opgeluisterd met een “pic-up concert”, een duivenprijskamp, kiekepakken, een
fietsenkoers, valiezenkoers en touwtrekking.
Aan de oostkant van de straat was het nr. 19 de herberg In het Gehucht Walle, sedert enkele
jaren een bar. Aan het nr. 109 ligt de weverij Superba, vroeger de weverij Verwee. Het nr.
111 is het café De Nieuwe Fabriek. Het nr. 113 is de tapijtweverij BIC (Belgian International
Carpet), in 1956 opgericht op de plaats van de weverij Devos, die in 1956 gesloten werd.
Ongeveer op die plaats stond in de 18de eeuw een oliewindmolen. Naast de firma BIC ligt de
gemeentelijke jongensschool. De gebouwen zijn uit 1865-66. De school werd in 1866
geopend en ging teloor door de wet van 1879. Er kwam toen een vrije jongensschool, waarvan
Theodoor Sevens schoolhoofd was. In W.O.II werd onder de speelplaats een betonnen
schuilkelder gebouwd voor de buurt. Verder is het nr. 121 de Alibibar, vroeger café In de
Vos. Voorbij de opgevoerde aarde voor de ontworpen brug over de weg ligt de meisjesschool
van Walle. De zusters Verrue openden de school in 1887. Zij werd in 1954 overgenomen door
de zusters van Het Geloof.
Aan Walle-Plaats is er een doodlopend straatje, dat vroeger tot buurtweg 66 of de Sioenweg
behoorde. Deze weg liep naar het Goed ter Walle en dan naar de Oudenaardsesteenweg. Op
de noordhoek van dit straatje stond het café In ‘t Hoekske met ernaast, nr. 145, het café In de
Molendam. Op die plaats stond een staakmolen op een hoge mote. Deze molen werd al
vermeld in 1366 en werd in het begin van deze eeuw afgebroken. Enkele meters verder ligt
een tweede doodlopend straatje, een overblijfsel van de vroegere buurtweg 35 of
WALLESTRAAT, die naar de Pypestraat liep en in 1775 Den Manpat heette. Het huis nr. 163
ligt tussen de twee bovenvermelde doodlopende straatjes. Het was in de 18de eeuw de herberg
Het Stadhuys. Deze herberg wordt vermeld in 1663 en 1779. Het was het ordinaire wethuys
van Prochie Cortrijck.
Op de zuidhoek van de Wallestraat stond de Kapel van Walle. Zij bestond al in 1370. In 1578
door de Geuzen vernield, werd ze in 1613 door Barbara Bonte heropgericht. Tot in 1861 werd
er de zondagmis gelezen. Nadien liet brouwer Doutreligne zijn bier gisten in de kapel. De
kapel werd in 1896 afgebroken. Achter de kapel stond in het begin van deze eeuw de
wagenmakerij van Scherpereel. Heel wat verder is het laatste huis voor de Ringlaan, nr. 199,
sedert enkele jaren het restaurant Oud Walle.
Aan de westkant van Walle, op de hoek van de Doorniksewijk, ligt sedert 1968 het warenhuis
Grand Bazar, een supermarkt voor levensmiddelen. Verder is het nr. 94 het café In de Nieuwe
Vos en nr. 98, de zuidhoek van de Condédreef, het café Condédreve. De aaneengesloten
huizenrij, nrs. 122-146, is de zgn. Stadsreke. De Mij. De Goedkope Woning liet daar in 1929
twintig huizen bouwen. Zeven huizen werden in 1970 gesloopt voor de grondwerkzaamheden
van de ontworpen brug over de weg.
Aan Walle-Plaats is er een doodlopend straatje dat vroeger tot buurtweg 65 of de
WALLEWEG behoorde. Deze weg komt al voor op een kaart van 1634 en liep naar de hoeve
Neder Mosscher. Hij werd in 1969 onderbroken door het grondwerk voor het klaverblad van
de autoweg. Het huis op de zuidhoek van de Walleweg was in de 19de eeuw en tot 1910 de
brouwerij P. Doutreligne. Achter dit huis en aan de Walleweg ligt het zgn. Strokot, een firma
waar onrijp roggestro bewerkt wordt voor het biezen van stoelen. Deze firma werd in 1875
door Victor Mattelaer aan de Sint-Janslaan gesticht. Later lag ze in de Boerderijstraat-
Volksplein en sedert 1920 op Walle, waar een achterkleinzoon de zaak voortzet.
Voorbij Walle-Plaats is het huis met portiekje, nr. 184, sedert ca. 1970 het restaurant
Boerenhof. In 1663 en 1779 was het de herberg en brouwerij Sint-Huybrechts. Men gaf er
logies “te voet en te paard”. In de eerste helft van deze eeuw was het café In de Gouden
Appel. Bijna aan het einde van Walle ligt er nog een doodlopend straatje met de huisjes nrs.
192-206.
Extra info:
Zicht op Walle na de wegenwerken en vernieuwing van het wegdek in 1961. Walle loopt van de Doorniksesteenweg tot de Ringlaan. De naam Ter Walle komt reeds voor in 1224 en betekent mote of kunstmatige heuvel en Walle is de naam van de weg en ook van het gehucht langs die weg. Aanvankelijk was het een aardeweg die liep van Kortrijk naar Dottenijs en Rollegemse Kalsyde werd genaamd.
