Kooigembos
Luchtfoto van Kooigem, vermoedelijk jaren '90. Kooigembos.
De archeologische site in en om Kooigembos is een bijzonder interessante en complexe vindplaats van prehistorische en historische overblijfselen.
Enkele stenen werktuigen getuigen van de aanwezigheid van de Neanderthaler 35.000 jaar geleden ten zuiden van Kooigembos. Uit de steentijd en bronstijd zijn ons heel wat artefacten overgeleverd. Vanaf de Hallstatt en vooral van de Keltische periode zijn sporen van nederzettingen gevonden; ook veel Romeins materiaal kwam aan het licht. Belangrijk is vooral het blootleggen van meerdere vierhoekige structuren (viereckschanzen). Deze ontdekking heeft ertoe geleid om de site van Kooigem niet als een militaire vesting maar als één grote Keltische cultusplaats te beschouwen.
Over de godsdienst van de Kelten weten we niet zoveel. Zij geloofden in de onsterfelijkheid. Hun priesters, de druïden, bekleedden een zeer machtige positie. Hun oppergod noemden ze ‘Lug’, het Indo-Europese woord voor licht, schittering. Een andere god was Cuchulainn, zoon van Lug en koning van het hiernamaals. Vandaar komt wellicht de naam Culingaheim of Kooigem.
Een Keltische cultusplaats zoals deze te Kooigem is niets anders dan een vierhoekig oppervlak omgeven door een greppel waarbinnen geofferd werd. Er werden verschillende offerkuilen ontdekt en sporen van paalgaten, vermoedelijk van een klein heiligdom (5 op 6 m). Van één vierhoekstructuur was heel het oppervlak met potscherven bedekt, vermoedelijk tengevolge van een godsdienstig gebruik.
Ook na de Keltische periode bleef iets van deze cultus hangen.
In 1980 werd een Romeins gebouw met resten van een grafkelder gevonden. Hierin werden 54 incineratiegraven uit de Romeinse tijd ontdekt. De opbouw van de funderingen, zonder mortel rechtgezette kalkstenen, en de driebeukige structuur (met paalgaten op regelmatige afstand), doen vermoeden dat hier eveneens een Gallisch heiligdom moet bestaan hebben, waarop een Romeinse grafkelder gebouwd werd, met tumulus.
Het uitzonderlijk belang van Kooigem als heilige plaats blijft vele eeuwen later nog merkbaar, tot in de middeleeuwen. Zo had de heer van Kooigem het recht om een synode te houden. Dit ‘seemterecht’ was normaal voorbehouden aan de bisschoppen. Dit kan er op wijzen dat de eerste christelijke bisschoppen of missionarissen een akkoord gesloten hadden met de heren van Kooigem, die ten tijde van de Merovingers en Karolingers nog steeds een zeer groot gezag hadden in religieuze zaken.
