Doornikserijksweg

Doornikserijksweg

Doornikserijksweg

Info uit "duizend Kortrijkse straten", Egied van Hoonacker, 1986.
Be., Kg. Van ‘t Hoge tot Spiere. 170 won. 437 bew. Pl. Hll-
K18.
In de l7de eeuw heette deze weg Herstrate van Cortryck nar Doornick. Na het bestraten werd
het de Steenwegh van Cortryck naer Doornick. Vanaf de 19de eeuw werd het de
Doornikstraat. Door de GR van 12.6.1959 werd het gedeelte van de Doornikstraat tussen de
Kruisstraat en de Katte de Kortrijkstraat genoemd. Wegens veelvuldig gebruik na de fusie
werden door de GR van 13.3.1982 de Kortrijkstraat en de Doornikstraat in Bellegem samen
met de Kortrijkstraat in Kooigem de Doornikserijksweg.
De Doornikserijksweg is met zijn 7,7 km de langste weg van Groot-Kortrijk. Hij maakte deel
uit van de rijksweg nr. 71 Brugge-Valenciennes, sedert september 1985 de N 50.
Vermoedelijk bestond deze weg al in de Romeinse periode. Tot in de 18de eeuw was het een
aardeweg met bochten. Het octrooi voor het rechttrekken en plaveien van de weg is van
19.2.1725. Het werk werd hetzelfde jaar aangevat. In 1764 werden de oude kronkels, die
buiten de weg lagen, gedeeltelijk omgeploegd tot landbouwland. De weg werd herhaalde
malen verbeterd. De laatste verbreding is van 1954. In 1964 werden de kasseistenen
uitgebroken en vervangen door monolietbeton. In 1984 werd aan de oostkant van de weg in
Kooigem een fietspad aangelegd en in 1985 tussen Kooigem en de Aubettestraat.
Op 27.9.1909 werd de buurtspoorweg Kortrijk-Pecq opengesteld. De dienst werd op
16.5.1953 afgeschaft. De sporen werden na een beslissing van de Kooigemse GR van
3.2.1954 opgebroken. Vanuit Kortrijk lagen de sporen aan de oostkant van de weg. Aan de
Aubettestraat dwarsten de sporen de weg om dan verder aan de westkant te liggen. Voorbij de
Katte maakten de sporen een bocht doorheen de velden om aan Bellegembos opnieuw op de
rijksweg te komen.
De verkeersdrukte bedroeg in 1970 5.090 wagens per dag en in 1980 10.484 wagens waarvan
3.081 zware voertuigen meestal geladen met cement en steenslag. Dit zwaar transport uit
Wallonië vergt geregeld herstellingen van het rijvlak.
Aan het noordeinde van de Doornikserijksweg, ter hoogte van de Aubettestraat, bevindt zich
het gehucht Kruisstraat, zo genoemd omdat de buurttram er de baan kruiste.
Aan de oostkant van de weg, tussen de Kortrijkbeek en Ooivaarsnest, lag de herberg Het
Popelierken, gebouwd in 1766. Café De Populier bestond tot in de jaren 1930. Verdwenen
herbergen in de omgeving van Ooivaarsnest waren: In de Kruisstraat, In de Tramstatie en In
de Nieuwe Kruisstraat. Verderop was er De Floreal, die in de jaren 70 verdween, Op de
noordhoek van de Kwademeersweg lag van voor 1736 tot in het begin van deze eeuw het
Blauwhuiscabaret. In die buurt werd op 17.4.1928 de hoeveknecht Petrus Hanssens door de
tram vermorzeld.
Op de zuidhoek van de Kreupelstraat staat het café De Katte, dat zijn naam gegeven heeft aan
het gehucht. In de nacht van 17juni1941 werd deze buurt in opschudding gebracht toen achter
de huizen twee bommen in het veld vielen. De Katte was in 1757 al een herberg. Er waren
daar stallingen voor 50 paarden. In de l8de eeuw werden de werklieden aan de weg daar
uitbetaald. Van 1920 tot 1930 werd er op de eerste verdieping toneel gespeeld door de
gemengde toneelgilde Vrij en Vrank. In de jaren 70 was De Katte ook het lokaal van de
kaartersclub De Kattevrienden en de biljartclub Piezekatte. Juist voor bij De Katte ligt café
Okay, vroeger Au Lion d’Or. Een twintigtal meter verder staat het massieve blauwstenen
kruis met het opschrift “Bid voor de ziel van Camille Jonckheere in leven voorzitter van de
rechtbank te Kortrijk hier verongelukt in ‘t jaar onzes heeren 1906 den 5den september in den
ouderdom van 68 jaar. Dat zijn ziel in vrede ruste”. Dit kruis kwam in 1952 tijdens
wegenwerken in de sloot terecht en werd in 1980 door familie en vrienden teruggeplaatst. Het
herinnert aan het ongeval waarbij de koets van C. Jonckheere kantelde. Aan het hoofd
getroffen, was hij op slag dood.
Bijna bovenaan, tegenover de Argendaalstraat staat een bakstenen torrekot, overblijfsel van de
Kattebergmolen. De molen is uit 1780 en werd in 1952 samen met een twintigtal huizen
gesloopt toen de weg verbreed werd. In de buurt van de Kattebergmolen werd jaarlijks, de
eerste zondag van oktober, Kassietjeskermis gehouden. Deze kermis bestond sedert 1851 en
werd zo genoemd omdat de Doornikserijksweg de eerste weg was in Bellegem die geplaveid
werd. De Kassietjeskermis of Kattebergkermis verdween in 1953. Bij die gelegenheid werden
“kaarting, bolling, velokoers, duivevluchten, zaklopen, dans, zangwedstrijden,
muziekoptochten en vuurwerk” gehouden. In 1972 werd de Kattebergkermis opnieuw
georganiseerd. Enkele huizen voorbij de Kattebergmolen stond tot na W.O.II Sinte- Barbara,
een herberg uit 1740. Op 28.2.1814 werden daar twee Saksen door de Fransen gevangen
genomen terwijl zij aan het eten waren.
De Sint-Augustinuskapel op de Katteberg werd op 26.8.1961 ingewijd. De klok is afkomstig
uit het klooster van Aalbeke. De bouw van de St.-Leonardusschool of Kattebergschool werd
in 1914 aangevat. Met de oorlog viel het werk stil. In 1930 ging pastoor Desmet er mee verder
en op 15.9.1931 werd de school ingewijd.
Op de noordhoek van de Perykelstraat staat café In de Ronde van Vlaanderen, opgericht in
1958 door wielrenner Germain De Rycke, die dit jaar deze ronde gewonnen had. Het is het
lokaal van de vinkenzettersvereniging De Cristalzangers, de supportersclub Ignaas Planckaert
en de Cristalspaarders.
Op de zuidhoek van de Beerbosstraat staat café Den Hogen Beiaard. Deze omgeving is de
wijk De Beiaard, vroeger de Geuzenhoek of Brouckaertshoek genoemd. Ernaast stond tot in
de jaren ‘70 een café met gesloten gordijnen V.I.P., afkorting van Very Important Person.
Enkele huizen verder stond in de l8de en l9de eeuw een herberg uit 1727 Den Beyaert. Verder
op nr. 231, woonde de in 1976 overleden letterkundige en kunstschilder Lucien Volcke met
zijn schuilnaam Oswald Volcmar. Het huis heet Hof ter Geuzen. Bijna aan de grens met
Kooigem is het nr. 259 bar De Zwarte Kat, vroeger café De Vlasbloem.
In Kooigem, vlak tegenover de Ronsevaalstraat stond op een mote de Ruddervoordemolen,
die zijn naam aan het gehucht gegeven heeft. Deze molen wordt al vermeld in 1502 en
verdween in de tweede helft van de l9de eeuw. Verderop was er in de 18de eeuw een wegelke
dat naar het Goed te Meulebeke leidde, Op de noordhoek van de Molentjesstraat staat café Au
Petit Moulin. Deze herberg komt al voor in 1788 en herinnert aan de Kooigemmolen. Op de
zuidhoek van de Koninklijkestraat lag café Chasse Royale. In 1779 was het een herberg en
tevens schepenhuis van Kooigem. In de 19de eeuw was het een herberg, hofstede en
brouwerij. Het vervallen gebouw werd in 1983 gesloopt.
Aan de westkant van de Doornikserijksweg, ten zuiden van de Aubettestraat, ligt de N.V.
Zijdemaatschappij waar rayonnevezels en katoenvezels verwerkt worden. Deze firma werd in
1928 gesticht door Victor Cambien en Jozef Vande Maele. In 1976 waren er 83 werknemers.
Bijna aan de Bredenmolenweg en tegenover de Yserbytdreef staat het hotel-restaurant
Troopeird. In 1726 stond daar het Rood Huis en in 1850 de herberg Het Rood Peerd. Bijna
aan de Bellegemsestraat is er een open ruimte aan de weg. Vroeger lag hier het
goederenstation van de buurttram De Katte. Thans staat er een frietkraampje.
Op de noordhoek van de vroegere Katteweg staat café De Nieuwe Katte. Naast deze herberg
stond tot na W.O.I een ruime kapel. Men vertelt dat er 7 paarden in konden overnachten, Op
ongeveer dezelfde plaats werd enkele jaren geleden door Bertrand Lefevre een kleine
betonnen kapel opgericht, de kapel O.-L.-Vrouw-van-de-Rode Koorts of Pollet’s kapelle.
Het nr. 160, op de zuidhoek van de Argendaalstraat is bar Chalet du Vieux Moulin. Het nr.
190 is de bakkerij Buysschaert. Op die plaats stond de herberg Het Wit Huis, die al voorkomt
in 1636. Aan Bellegembos, op de noordhoek van de dreef naar de Argendaalhoeve, prijkt een
groengeverfd houten kruis zonder Christusbeeld. Voorbij de Leuzestraat staat een hardstenen
kapel uit 1919. Achter het traliewerk bevindt zich een geverfd witstenen beeld van de H.-
Antonius van Padua. Het kindje Jezus is onthoofd. Rond de kapel staan vier linden. Deze
kapel vervangt een 18de eeuwse kapel, die volgens de kaart van Ferraris van 1773 eveneens
aan de H. Antonius was toegewijd. In 1788 was het de Chapelle Dumortier.
Op 300 m van Kooigem lag in de 17de eeuw al de herberg Den Balling. De herberg werd in
1736 herbouwd aan de rand van de nieuwe steenweg. Het huis werd in 1979 gesloopt. Deze
omgeving wordt ook Den Ballinck genoemd. Bijna op de grens van Kooigem is het nr. 264
bar Le Scorpion, vroeger café Het Konijntje. Voor de Ronsevaalstraat is er een open ruimte
aan de westkant van de weg; het was eertijds de laadplaats van de buurtspoorweg
Ruddervoorde-Balling.
Verdwenen herbergen aan de Doornikserijksweg in Bellegem waren: In de Koorde, De
Facteur, In de Klokke, Au Cour du Roi, In St. Joseph, Au Damier, In de Lange Munte, Au
trois Cheminées, De Fezant, De Nieuwe Molen, De Katteberg, Transvaal, A la Clef d’Or, De
Smisse en De Molen.
Aan de westkant van de weg is het eerste huis in Kooigem dat op de hoek staat van de
Ronsevaalstraat café Au Ruddervoorde, naar de Ruddervoordemolen die aan de overkant van
de straat stond. Deze herberg bestond al in 1881. Verderop, bijna tegenover de
Molentjesstraat, leidt buurtweg 25 naar het Sint-Antoniushof en vandaar verder naar
Dottenijs. Achiel Delputte, de laatste burgemeester van Kooigem, heeft een tijdlang op dit hof
gewoond. Dit hof is 67 ha groot en is eigendom van de familie Ghesqiere uit Tourcoing. Vlak
tegenover de Molentjesstraat stond de Kooigemmolen. Deze l7de-eeuwse staakmolen werd in
1875 afgebroken. Op het nr. 428, tegenover de Koninklijkestraat ligt de carrosserie
Rondelaere, opgericht in 1930 door Elysée Ruysschaert, een fietsenhersteller. Na W.O.I en tot
1959 werden er ook autocars vervaardigd. Thans zijn er 25 werknemers. Wat verder ligt de
weide met de mote van het verdwenen kasteel van Kooigem. Op die grond werd in 1920 een
renbaan aangelegd voor drafkoersen en ponykoersen.
Op het einde van de Doornikserijksweg vloeit de Grote Spierebeek. Het is het meest
zuidelijke punt van de Kortrijkse entiteit. De Grote Spierebeek ontspringt in Noord-Frankrijk
en vormt voor een gedeelte de grens van Kooigem met Dottenijs en Spiere.
Je ziet een aantal huizen aan de Doornikserijksweg. Centraal Café Au Chat.

Object hiërarchie: 1 items

Locatie