Gasstraat 1965

Gasstraat 1965

Gasstraat 1965

Info uit "duizend Kortrijkse straten", Egied van Hoonacker, 1986.
K. Van de Nijverheidskaai tot de Noordstraat. 32 won. 75 bew. In 1900
waren er 14 huizen. Pl. E6.
Naar de aanpalende gasfabriek werd door de GR van 7.8.1866 aan deze straat de naam
Gasstraat gegeven. De eerste steen van de gasfabriek, in de volksmond “de Gaze”, werd
gelegd in mei 1836. Op 29.5.1837 werd het vuur aan gestoken en startte de productie van het
zgn. stadsgas, dat aanvankelijk bestemd was voor de openbare verlichting. Vanaf februari
1838 werden de olielampen door gaslantaarns vervangen. Een zekere Bertrand was de stichter
van de fabriek, die later overgenomen werd door de firma Desclée, geleid door Henri Desclée
uit Maredsous. Dankzij een Viag installatie werd er na W.O.I integraal gas gefabriceerd.
Vanaf 1935 werd gas aangevoerd uit Zeebrugge, later uit Tertre. Sinds W.O.II wordt er in
Kortrijk geen gas meer geproduceerd. Op 7.7.1969 werd op aardgas overgeschakeld. De
nodige kolen werden aan de Nijverheidskaai gelost. Doorheen de Gasstraat liep een
Decauvillespoor, langswaar kantelwagentjes, getrokken door twee muilezels, de kolen naar de
fabriek brachten. Een bekende voerman was Peetje. Ca. 1900 werden twee cilindervormige
gashouders, in de wandeling de gasketels, van elk 6.000 m opgericht. Zij werden in 1980 en
82 afgebroken. In 1959 werd een bolvormige gashouder van 6.000 m gebouwd, waarin het
gas tot 10 atmosferen samengedrukt wordt. Het is vanuit de gasfabriek dat van 1912 tot 1919
de eerste openbare elektriciteit van Kortrijk geleverd werd, Hiervoor waren twee
stoommachines van elk 600 pk voorzien. Vanaf 1919 werd de elektriciteit geleverd door de
centrale van Zwevegem.
Op de plaats van de Gasstraat lag in de l6de-l9de eeuw een stadsgracht met versterkingen, de
Casimirus veste, vermoedelijk zo genoemd naar hertog Casimir, die in 1578 naar Kortrijk
geroepen werd om de Malcontenten te bestrijden. Aan weerskanten van de gracht liep een
wegelke. Het wegelke aan de oostzijde was een gedeelte van de Baene of Waegeweg van
Casimirus (Zie Fabriekskaai). In de l9de eeuw was het een gedeelte van de Chemin de Ronde.
De gracht werd in 1869-74 gedempt. Hierdoor ontstond een brede straat, die in 1875
geplaveid werd. In 1893 werd beslist de straat op 20 m te brengen. De trottoirs werden in
1894 aangelegd. In 1970 werden de grasperkjes aan de oostkant vervangen door een
parkeerplein.
Aan de oostkant van de Gasstraat, tussen de Rekollettenstraat en de Nijverheidskaai, ligt een
textieldiscount. Dit gebouw maakte vroeger deel uit van de weverij en spinnerij Boutry- Van
Isselstein en Cie. Verderop, tegen de gasketels, liet de industrieel Boutry- Van Isselstein in
1865 vier rijen huisjes bouwen, die loodrecht stonden op de straat. De huisjes waren bestemd
voor de arbeiders van de fabriek. De huurprijs werd van hun loon afgehouden. Door de GR
van 30.5.1876 kregen zij de benaming CITE BOUTRY. Een gedeelte van de huizen werd
gesloopt toen de Rekollettenstraat tot de Gasstraat door getrokken werd. In 1890 waren er nog
30 en na 1900 nog 9 huizen. Zij werden vernield door het bombardement van 21.7.1944. Op
die plaats staat sedert 1950 het flatgebouw van Geldhof.
Verdwenen herbergen van tussen de twee wereldoorlogen in zijn: In de Korenbloem, nr. 15
Chez Melanie, De behendige Schutters, De Vlasbloem en op de zuidhoek van de
Rekollettenstraat In den Bouw. Thans zijn er op nr. 7 Au Tropic, van voor1898 tot na W.O.II
genoemd In de Rust der Wevers, nr. 9 London, nr. 17 op de noordhoek van de
Rekollettenstraat In het Lunapark en nr. 33 in de bocht van de straat In de Gasketel of Nieuw
Heule.

Extra info:
Zicht op de Gasstraat in februari 1965 tijdens de werkzaamheden voor de vernieuwing van het wegdek.

Object hiërarchie: 1 items

Locatie