Onze-Lieve-Vrouwestraat

Onze-Lieve-Vrouwestraat

Onze-Lieve-Vrouwestraat

Info uit "duizend Kortrijkse straten", Egied van Hoonacker, 1986.
K. Van de Grote Markt tot de Groeningestraat. Rijksweg. 36
won. 69 bew. In 1815 waren er 42 huizen met 117 bew. Pl. E6.
In 1425 vinden we: in onser Vrauwen strate en in 1451 in loco dudum appellato Houden
Casteel nunc vocato Onse Vrauwestrate.Van de 16de tot de 18de eeuw was het de
Vrauwestraete, O.L. Vrouestraete en Onse L. Vrauwestrate. Vanaf 1815 is het O.-L.-
Vrouwstraat en vanaf 14.6.1968 O.-L.-Vrouwestraat. Maar in de wandeling noemt de
Kortrijkzaan nog altijd de Vrouwestraat. De O.-L.-Vrouwestraat was in de 17de-18de eeuw de
belangrijkste straat van de wijk Amazonië. Deze wijk strekte zich uit tussen de oostkant van
de Leiestraat en de Budastraat, de Leie, de Groeningestraat, de Begijnhofstraat en de
Kapittelstraat.
Ter hoogte van de O.-L.-Vrouwestraat stond vroeger het eerste kasteel van Kortrijk. Het werd
in 1392 verwoest en op die plaats niet meer herbouwd. Jan zonder Vrees schonk in 1410 het
kasteeldomein in volle eigendom aan het kapittel van de O.-L.-Vrouwekerk tegen een
vergoeding van 800 hoeden haver per jaar en op voorwaarde dat er een straat doorgetrokken
zou worden van de Grote Markt naar de Kanunnikpoort en breed genoeg voor twee wagens.
De Lievevrouwestraat werd aangelegd tussen 1410 tot 1414. In 1414-1422 verkocht het
kapittel 69 percelen in de onmiddellijke omgeving van de straat. In 1481 schonk het kapittel
de straat aan de stad op voorwaarde dat de straat geplaveid zou worden. In 1639 werd de
straat met zes voet verhoogd. In 1896 werden de stoepen en uitstekende hindernissen van de
huizen afgebroken, terwijl de schuine trottoirs vervangen werden door horizontale.
Van 1908 tot 1957 reed de buurttram Kortrijk-Deerlijk door de O.-L.-Vrouwestraat. Het
verkeer werd hierdoor verhinderd. Zo botste in september 1936 de elektrische tram tegen een
vrachtwagen van de firma Verwee. Hierbij werd de trambestuurder door glasscherven
gewond. In 1960 werd het eenrichtingsverkeer van oost naar west ingesteld. In oktober 1980
werden 19 parkeermeters geplaatst. In 1983 bedroeg de verkeersdrukte tussen 7 en 19 uur
6.140 wagens per dag. De wachtende auto’s voor de verkeerslichten op de Grote Markt
brengen mee dat in geen enkele straat de luchtvervuiling zo erg is als hier.
De twee eerste huizen aan de noordkant van de O.-L.-Vrouwestraat werden vernield door het
bombardement van 21.7.1944. Hiervan werd na de oorlog gebruik gemaakt om de straat te
verbreden. Het hoekhuis van de Leiestraat werd 3,75 m achteruitgebouwd en het tweede huis
wat minder. De nodige grondaankoop werd goedgekeurd door een K.B. van 6.7.1951.
Huisnamen uit de l6de-l8de eeuw waren: De Catte, dat op de hoek stond van de Leiestraat.
Ernaast stond De Wildeman. Verder stonden De Matroelbergh en De Wilde Vrauwe.
Aan de noordkant van de straat is het nr. 11 sedert 1984 restaurant l’Aurassi. Het nr. 13 is café
Jan Palfijn. Wandschilderijen stelden er het leven van Palfijn voor. Het was het enig bekende
schilderwerk van de Kortrijkse beeldhouwer Godfried Devreese. Op de eerste verdieping
stond een borstbeeld van Jan Palfijn.
Tussen de nrs. 17 en 19 ligt een doodlopend straatje, in de wandeling genoemd het
“KOEIESTEERTSTRAATJE”. Dit straatje staat al afgebeeld op de plattegrond in Sanderus
van 1641. In 1685 en 1714 was de benaming SWYNESTRAETKEN. Het straatje heeft geen
bewoners. Het zijn alleen achterdeuren van huizen in de Leiestraat en O.-L.-Vrouwestraat. In
het nr. 21 vestigde zich in 1885 loodgieter Deblon. Die familie heeft er nu nog een winkel van
sanitaire artikelen. Op het nr. 23 woonde de kunstschilder Edmond De Pratere. In 1908
vestigde er zich de fotograaf Boehm uit Colmar. Wegens zijn nationaliteit verliet hij in
oktober 1918 de stad. Sedert wordt de fotohandel voortgezet door de familie Gyselinck. De
twee huizen op de hoek van de Konventstraat waren twee mooie trapgevels die in 1944
vernield werden. In het nr. 41 is sedert 1983 de Beneluxbank gevestigd.
Op de hoek van de Guido Gezellestraat staat het huis, in 1477 genoemd De Lombaerd.De
officiële bouwmeester van Albrecht en Isabella, Wenceslas Coberger, bouwde er in 1628-39
de Kortrijkse Berg van Barmhartigheid of Lommerd. Die instelling werd tijdens de Franse
Omwenteling toevertrouwd aan het Bureel van de Burgerlijke Godshuizen. In maart 1922
besloot de GR de Berg te sluiten bij gebrek aan kapitaal; hij was verlaten door de werkman en
alleen de kleine burgerij ging er nog. Het gebouw werd in 1934 door het stadsbestuur
aangekocht. In 1937-38 werd de stadsbibliotheek van het stadhuis naar de Berg overgebracht.
Op 21.7.1944 werd het gebouw aan de kant van de Guido Gezellestraat grotendeels vernield.
De in de kelders vastgehouden arbeidersplichtigen voor Duitsland bleven ongedeerd. Tijdens
de herstellingswerkzaamheden werden onder de bibliotheek resten van de hoektoren van het
eerste kasteel gevonden. Op 25.4.1964 werden in de nieuwbouw, kant Guido Gezellestraat,
het Arrondissementsdepot van het Rijksarchief te Kortrijk en de Stadsbibliotheek plechtig
ingewijd. In het aanpalende huis, O.-L.-Vrouwestraat nr. 43, werd op 21.11.1979 de
jeugdbibliotheek geopend. In 1982 werd de gevel van het woonhuis van de Berg
gerestaureerd.
Op de zuidkant van de O.-L.-Vrouwestraat was het hoekhuis van de Grote Markt in 1898 al
bekend als Café au Salon en nu in de wandeling Het Salongske. In 1594 was het een
brouwerij. In de 15de -16de eeuw was de huisnaam d’Eeckhout en in de 16de-18de eeuw De Dry
Conynghen. Op de westhoek van de Kapittelstraat nu een pelshandel, woonde voor 1950
antiquair De Ryckere-De Ruyter. Op het nr. 6, de andere hoek, woonden van voor 1890 tot na
W.O.II de apothekers Ottevaere. Het huis nr. 8 was in de 15de eeuw al bekend als ‘t Gulden
Sweert. In 1697 was het een hostellerie. Vanaf de 19de eeuw komt de benaming voor In het
Oud Zweerd. In 1978 werd deze oude Vlaamse huisnaam gewijzigd in het absurde B’Thoven.
In de 17de eeuw waren het nr. 10 De Musycke en het nr. 12 Het Gouden Lam. Op het nr. 16
lag de apotheek Mulleman en tot in de jaren 1960 de apotheek Goddeeris. Het nr. 22 was
jarenlang de suikerbakkerij Raymond Kerkhof en vanaf 1973 de boekhandel Theorea, in juni
1969 gesticht in het nr. 14. Het nr. 24 was de laatste woonplaats van Guido Gezelle in
Kortrijk. Hij verbleef er als rustend priester. Op 8.10.1972 werd er een bronzen gedenkplaat
aangebracht met als opschrift “Guido Gezelle / bewoonde dit huis / van 1894 tot 1899”.
De huizen nrs. 26-38 werden, samen met de nrs. 27-35, vernield tijdens het bombardement
van 21.7.1944. In het nr. 39, dat de reputatie had een stevige kelder te bezitten, kwamen die
nacht 11 mensen om. In dit huis werd ook tijdens W.O.II juffrouw Noppe vermoord. De twee
percelen nrs. 35 en 38 liggen sedert het bombardement nog braak. H. Conscience woonde in
de westelijke helft van het grote herenhuis nr. 40, nu bewoond door de familie Reyntjens. Dit
gebouw maakte voor 1884 deel uit van het Hôtel de la Poste. Aan de gevel werd op
22.10.1983 een gedenkplaat onthuld met de tekst: “Hendrik / Conscience / woonde hier van
1861 tot 1868.”. Het nr. 42 was het huis de KAC (Kortrijkse Auto Corbillard), waar iedereen
vlug voorbij stapte bij het zien van de doodskisten in de etalage. Voorheen werden er
prentbriefkaarten verkocht door ‘t Scheelke. Sedert 1968 is er het restaurant Yougoslavië, In
de Drie Hoeden. Het nr. 44 is de antiekhandel van Ignace Van Canneyt. Het hoekhuis nr. 48
was in 1898 café Prins Albert, sedert enkel jaren Taverne Kronenbourg en nu café-restaurant
Bij Polo

Object hiërarchie: 1 items

Locatie