Kapelstraat 1965
Info uit "duizend Kortrijkse straten", Egied van Hoonacker, 1986.
K. Van het Sint-Amandsplein tot de Proosdijstraat. 22 won. 41 bew. Pl.
F6.
Deze straatnaam komt al voor in 1328 Ultra Lysam iuxta vicum Capelle en in 1345
Capelstrate. In de l6de-l8de eeuw waren er twee benamingen: in 1560 PROOSTYESTRAETE
1654 Capelle ofte Prosdyestraet , 1685 Prostiestraete 1724 Capel ofte Proostdiestraetien ,
1777 Prosdiestraetjen om dan in 1795 op nieuw de Rue dit Chapelle te worden. Deze
straatnaam is ontleend aan de kapel van de Sint-Amandsproosdij. De oude Romaanse kapel
bleef bestaan tot in 1862. De straat, die naar de proosdij leidde, is vermoedelijk ontstaan met
de kapel. Op het einde van de straat stond in de l7de en l8de eeuw de schandpaal of het
pelderijn van de Sint-Amandsproosdij. Het was een houten paal in een stenen voetstuk
vastgemetseld. In het voetstuk was het wapen van de proosdij gebeiteld. De schandpaal werd
op 2.1.1793 afgebroken. .
Pas in 1850 werd de Kapelstraat geplaveid en werden er riolen gelegd. Om de smalle toegang
tot de straat te verbeteren, werden in 1864 enkele huisjes afgebroken. Om de straat verder in
lijn te brengen, kocht het stadsbestuur van 1880 tot 1890 huisjes voor afbraak. In 1880 kreeg
brouwer Edmond Dewitte toestemming om 44 arbeiderswoningen te bouwen. In 1897 werden
huizen aangekocht voor de aanleg van het Sint-Amandsplein. Zo verdwenen de eerste huizen
aan de zuidkant van de straat, kant Overleiestraat, terwijl de huizen aan de overkant van de
straat ingedeeld werden bij het nieuwe Sint-Amandsplein.
In 1815 waren er in de Kapelstraat 79 huizen met 328 bewoners. De straat behoorde tot de
volksbuurt. Het waren hoofdzakelijk wevers en kantwerksters die er woonden. Er waren ook
verschillende poortjes. Het enige nog bestaande is het Sint-Annabeluik (Zie aldaar). Verder
aan de noordkant van de straat lag de BLAUWE POORT. De elf huisjes van de Blauwe Poort,
Kapelstraat nrs. 19-43, werden ca. 1968 afgebroken om plaats te maken voor 30 garages. De
nrs. 47-53 vormden een steegje met vier huisjes, die in 1983 gesloopt werden. De nrs. 57-65
vormden een steegje dat al jaren verdwenen is. Het DAAMBERDPOORTJE, dat zijn officiële
naam kreeg van de GR van 30.5.1876, lag vooraan aan de zuidkant van de straat, achter de
herberg Het Schaeck, waaraan het zijn naam ontleende. In 1866 waren er 21 huizen. Het
poortje werd in 1895 verlaten voor de aanleg van het Sint-Amandsplein.
In 1898 waren er de cafés In de nieuwe Vrede en In de Vrijdagmarkt. Later waren er In ‘t
Rood Peerd, In de Nieuwen Taxi, nr. 7 In de Rust der Werklieden, nr. 15 In de Boerenkrijg,
nr. 4 De Overdekte Markt, nr. 10 In ‘t Lustig Wiel, nr. 20 De Vriendschap, vroeger De
Kriekeboom, dat het lokaal was van de kaartersclub de Kriekeboomvrienden. Het enige nog
bestaande café is het nr. 1, de Sint-Amandsvrienden, vroeger In Aarsele.
Extra info:
Zicht op de Kapelstraat na de heraanleg van het wegdek in 1965. De kapelstraat is gelegen tussen het Sint-Amandsplein en de Proosdijstraat en was in 1345 reeds gekend als Capelstrate.
Rechts zien we het Sint Amandsplein en links Café de la Couronne.
