De Post voorontwerp

De Post voorontwerp

De Post voorontwerp

Tweede voorontwerp van de Post. Dit ontwerp gaat in de richting van het uiteindelijke ontwerp, dat nog iets strenger oogt.

Het eerste, neogotische postgebouw op de Graanmarkt dateerde van 1906. Het was tevens de plaats waar telefonie en telegrafie onderdak vonden. In 1944 werd dit gebouw door bombardementen zwaar beschadigd. Het hoektorentje, dat deel was gaan uitmaken van het stadsbeeld, bleef gespaard. Na de oorlog rees de vraag of het nog wenselijk was om dit gebouw in zijn oorspronkelijke toestand te herstellen. Telefonie en telegrafie waren geëvo-lueerd, de RTT zocht andere oorden op, meer bepaald een nieuw complex in de Tuinstraat met aanpalend kantoren en een telefoonwinkel in de Doornik-sestraat. De Post zelf vond een tijdelijk onderkomen op het Schouwburgplein. In de jaren ‘50 viel de beslissing om een totaal nieuw postgebouw op te trekken op de Graanmarkt. Er was een behoefte om monumenten als nieuwe merkpun-ten in de stad op te richten, in een eigentijdse, zij het niet modernistische stijl. Het was geen optie om terug te grijpen naar de oorspronkelijke stijl van 40 jaar terug. Neogotiek was inmiddels volledig uit de mode. Maar voor de Kortrijkza-nen was de afbraak van het vertrouwde torentje een pijnlijke zaak. Bij de wederopbouw stelde zich in heel België de vraag welke stijl men zou kiezen voor de officiële gebouwen, de merkpunten in het stadslandschap. Sommi-gen pleitten er voor de erfenis van de avant-garde als vertrekpunt te nemen. Andere werkten verder in de richting die Duitsland had uitgezet in de jaren ’30: een architectuur van strakke verticale geledingen die een eigentijdse vertaling wilde zijn van de klassieke ronde kolommengevels. Voorbeelden hiervan zijn de Nationale Bank in Brussel en de Koninklijke Bibliotheek. Ook de voorbeelden uit Italië zijn belangrijk geweest. Het postgebouw van Kortrijk sloot hierbij aan. De architect was Gaston De Leye (1922), die vooral in het Gentse actief was. Zijn eerste ontwerp was traditioneel neoclassicistisch, nogal burgerlijk. De Commissie voor Stedeschoon vond het ontwerp niet monumentaal genoeg en kwam zelf met een tegenvoorstel, uitgewerkt door stadsarchitect Stefaan Coigné. Architect De Leye speelt hier op in. Zijn tweede voorstel toont een iets moderner neoklassiek ontwerp, dat veel strakker en ietwat statiger oogt. Het gebouw op de Graanmarkt mocht hoog opgetrokken worden om de blinde achterkant van de schouwburgtoren te verbergen. Om dezelfde reden zal de bouwheer van het aanpalende gebouw Graanmarkt 1 de toestemming krijgen zeven bouwlagen hoog te bouwen. Het ontwerp onderlijnt die hoogte door zijn verticalisme. Dit nieuwe voorstel wordt in 1951 goedgekeurd, maar niet iedereen is overtuigd van de inplanting. Omdat parallel ook besprekingen over het nieuwe station gevoerd worden, oppert men om de post daarin onder te brengen, gezien het post-verkeer toch vooral met de trein ge-beurt. Pas in 1954 wordt de knoop doorgehakt en in mei 1955 gaan de werken van start. Op 22 augustus 1960 gaat het gebouw open voor de gebruiker. De nieuwe architectuur straalt bur-gerlijkheid, autoriteit en vertrouwen in de overheid uit. Het postgebouw werd wel eens smalend omschre-ven als “Stalinistische architec-tuur”. Stijlkritisch klopt dit niet. Het imponerende interieur schiep wel een beeld van een bureaucratisch staatsapparaat; de lokettenzaal was bijna zeven meter hoog.

Object hiërarchie: 1 items